Borsa Psikolojisi

Ticaret psikolojisi hisse alım, satımı yapan bireyin başarısını etkileyen duygu ve zihinsel durumlarını kapsayan bir olgudur. Bir enstrümanın alım veya satımında öfke, aşırı güven, kaygı, korku, şüphe, açgözlülük gibi birçok duygunun etkisi altında kalırız.Bu duyguların kontrolü ticaret psikolojisindeki başarı açısından önemlidir.İşlem yapılan şirketin temel ve teknik analizleri kadar ,duyguların , algıların kontrolü de önemlidir. Ticaret psikolojisi, başarıyı belirlemede bilgi, deneyim ve beceri gibi diğer özelliklerden daha önemli bir ayrıntıdır.

Ticaret psikolojisinde, açgözlülük ve  korkunun büyük etkisi vardır. Açgözlülük, çok fazla riski kabul ediyor gibi görünen kararları yönlendirir . Bu durumun üstesinden gelmek emek ve disiplin ister. Daha fazla kazanma hırsı rasyonel düşünmeyi engeller , yanlış kararlar almanıza neden olur. Korku durumunda trader aşırı tepki verir ve  riskten kaçınan ve çok az getiri sağlayan kararlarla hareket eder. Korku ve açgözlülüğün dışında al-sat kararlarımızı etkileyen heyecan, aşırı güven, gerginlik, kaygı gibi daha birçok duygu bulunmaktadır. Al-sat yapan yatırımcı ,kaybetme korkusu çok arttığında, zararda olan işlemleri erken kapatır. Ayrıca kaybetme korkusu açgözlülüğe dönüştüğünde, yapılan zararı bir an önce çıkarmak için, kaldıraçlı işlemler yapar.Psikoloji yönetimi portföyün arttırılması veya sıfırlanması adına çok önemlidir. Genel bir sorun olarak diğer bir korku türü ise kaçırma korkusudur. Kaçırma korkusuna sahip bir yatırımcı  işlemlerinde , açgözlülük ve heyecan alışları ile korku ve kaygı satışları arasında tekrarlayan bir rutin döngü ile bunları deneyimler.Duyguların yönetimiyle yaşanacak kayıplar daha da azalır. Duygulardan daha çok mantıksal ve piyasanın ters algısına göre hareket etmek gerekir.

Günlük al-sat yapan yatırımcı ;çok sayıda alım satım, hacimli ve kaldıraçlı işlem yapmaktır. Bu durumun nedeni açgözlülüktür , bu ise mantığı devre dışı bıraktığı için tehlikeli bir durumdur. Kayıpları sübvanse etmek amacıyla yapılan kredili ve kaldıraçlı işlemler heyecan , kaygı , korku , öfke gibi duygular ile risk faktörünün artmasına neden olur. Bu durumda yapılması gereken en önemli şey derin nefes almak, 10 saniye beklemek amigdalanın duygular ile vereceği tepkilerden kurtulmaktır. Böylece mantıksal olarak rasyonel çözümler üretilir.Bu bağlamda teknik , temel analiz kadar duyguların kontrolünün yönetimine yönelik , mindfulness , meditasyon , odaklanma  tekniklerini de öğrenmek gerekir.Teknik ve temel analiz kadar bunların da yaşantımızda başarıya ulaşmak, mutlu bireyler olabilmek adına önemlidir.

Disiplinli olarak, stratejik planlar çerçevesinde yapılan işlemler tutarlı sonuçların alınmasına neden olur. Piyasadaki, algoritmik trade denilen robotların yaptığı işlemler tamamen psikolojinizin ve algınızın yönetimiz üzerine kuruludur. Bir stratejinin takip edilmesi, teknik ve temel analiz, aşırı işlemden kaçınma, uygun risk yönetimi, işlemlerin takibi ve incelenmesi tutarlı bir ticaretin başlıca özellikleri arasında gösterilebilir. ” Disiplin sonsuz döngüyü doğurur.” Taylan Demir Mart’ın bu sözünde olduğu gibi yaşantımızda ve işlemlerimizde başarı yolunda , sağlam bir psikolojiyle hareket etmek adına kendimizi değişime açık ve inovatif olarak geliştirmemiz gerekir.