TÜİK, “2018, Kültür Ekonomisi” verilerini açıkladı. Buna göre, kültür harcamalarının, gayri safi yurtiçi hasılaya oranı 2018 yılında %1,5 olarak gerçekleşti. Toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı %64,3, özel harcamaların payı ise %35,7 oldu. Genel devlet harcamaları içindeki kültür harcamaları 2018 yılında 2017 yılına göre %23,4 artarak 34 milyar 950 milyon 410 bin TL oldu. Harcamaların %66’sı merkezi yönetim bütçesinden, %34’ü ise yerel devlet bütçesinden gerçekleştirildi.
Genel devlet harcamaları içinde kültürel alanlara göre belli başlı harcamalara bakıldığında; mimarlık %35,9, kitap ve yazılı basın %11,8, gösteri sanatları %8,9, görsel/işitsel ve multimedya %8,8, doğal miras %7,4, kültürel miras %5,8 paya sahip oldu. Hanehalkı kültür harcamaları 2018 yılında 2017 yılına göre %23,9 artarak 18 milyar 960 milyon 232 bin TL oldu. Özel harcamaların %97,6’sı hanehalkları, %2,4’ü ise dernek ve vakıflar tarafından yapıldı. Hanehalklarının 2018 yılında gerçekleştirdiği toplam kültür harcamasının dağılımına bakıldığında; televizyon ve TV yayın giderlerinin %25,8, kitap, gazete ve derginin %16,5, veri işlem ekipmanlarının %13,3, kablolu/özel TV yayın hizmetlerine ödenen ücretlerin %10,7, kırtasiye ve çizim malzemelerinin %10,4, sinema, tiyatro ve konserin %6 paya sahip olduğu görüldü.
Kültürel sektörlere faaliyet alanları açısından bakıldığında; 2018 yılında girişimlerin %39,8’i mimarlık, %15,6’sı yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faaliyetleri, %14,6’sı uzmanlaşmış tasarım faaliyetleri, %11,7’si sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı ile ses kaydı ve müzik yayımlama, %10,5’i yayımcılık, %5,1’i programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetleri, %2,7’si diğer kültürel alanlarda faaliyet gösterdi.
KATMA DEĞERİ %5,7 ARTTI
Girişimlerin kültürel mal ve hizmetlerinin cirosu 2018 yılında 2017 yılına göre %11,3 artarak 38 milyar 991 milyon 137 bin TL oldu. Girişimlerin kültürel mal ve hizmet üretiminin katma değer katkısı ise 2018 yılında 2017 yılına göre %5,7 artarak 9 milyar 284 milyon 575 bin TL oldu.
Kültürel sektörler içinde 2018 yılında gerçekleşen katma değer katkısının dağılımına bakıldığında; %23’ü sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı ile ses kaydı ve müzik yayımlama, %20,7’si programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetleri, %20,6’sı mimarlık, %18,6’sı yayımcılık, %11,5’i yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence, %5,6’sı diğer kültürel sektörlerde gerçekleşti.
Kültürel mal ihracatı 2018 yılında 2017 yılına göre %37,9 arttı. Artış oranı ana mal ihracatında %38,9 olurken, ikincil mal ihracatında %15,6 olarak gerçekleşti.
Dış ticarette, 2018 yılında kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payı %4,2 oldu. Kültürel mal ithalatı, 2018 yılında 2017 yılına göre %22,8 arttı. Ana mal ithalatı %34,5, ikincil mal ithalatı %16,6 arttı. 2018 yılında kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki payı %2,2 oldu.
Kültürel alanlara göre bakıldığında, en çok paya sahip olan el sanatlarının ihracat toplamı 2018 yılında 24 milyar 997 milyon 962 bin TL olarak gerçekleşti. El sanatlarının toplam kültürel mal ihracatı içindeki payı %73,5 oldu. Görsel ve işitsel medyanın ithalat toplamı 2018 yılında 10 milyar 984 milyon 229 bin TL olarak gerçekleşti. Görsel ve işitsel medyanın toplam kültürel mal ithalatı içindeki payı ise %48,4 oldu.
e-Haber Ajansı (e-ha)
