Geçtiğimiz yılın salgın nedeniyle zor geçtiğini ama sağlığın önemini bizlere hatırlattığını ifade eden Sağlık Bilimleri Üniversitesi Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Eğitim ve İdari Sorumlusu, Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği İstanbul Şube Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Güzin Zeren Öztürk, yeni yılın kişinin kendi sağlığına yatırım yapması için fırsat olduğunu dile getirdi.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre dünyada 1.1 milyar kişi sigara kullanmaktadır. 15 yaş üstü bireylerde sigara içme oranı dünyada yüzde 21.9 iken, 2019 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre bu oran yüzde 31,4’tür. Ülkemiz sigara içimi yoğunluğu açısından dünyada 24. sırada yer almaktadır. 2010-2019 yılları arası 15 yaş üstü sigara kullanan bireylerde artış söz konusudur.
Sigara içmek COVID-19 hastalığının şiddetini artırıyor
Yapılan çalışmalarda COVID-19 hastalığının şiddeti açısından sigara kullanımının etkili olduğu belirtilmekte ve COVID-19 tanısı almış, sigara içme öyküsü olan hastaların içmeyenlere göre ölüm hızının 14 kat fazla olduğuna vurgu yapılmaktadır. Yine COVID-19 salgını esnasında sigara içmek için maskelerin çıkarılması ve sigara dumanının üflenmesi dolaylı da olsa virüs bulaşını artırabilir.
Sigara sadece içen kişinin değil sevdiklerinin de sağlığına zarar veriyor
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Eğitim ve İdari Sorumlusu, Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği İstanbul Şube Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Güzin Zeren Öztürk: “Sigara içimi ile oluşan sağlık açısından etkilenim üçe ayrılmaktadır. Birincil el etkilenim kişinin sigara içmesine bağlı oluşmakta iken, ikinci el etkilenim başkalarının içtikleri veya yanan tütün ürününden kaynaklanan dumanın solunması ile oluşmaktadır. İkincil el etkilenime maruz kalma durumuna ise pasif içicilik denir. Üçüncül etkilenim ise sigara dumanı kapalı bir ortamda içildiğinde yüzeyler tarafından emilmekte, tekrar havaya karışmakta ve kimi kimyasal değişikliklere maruz kalarak bireyleri etkilemesidir” dedi.
Sigara içimi, başta kalp ve solunum yolu hastalıkları olmak üzere 20’den fazla farklı kanser türünün oluşumu için risk faktörüdür diye uyaran Doç. Dr. Güzin Zeren Öztürk: “Akciğer kanserinin yüzde 90’ı sigara nedeniyle meydana gelirken, ayrıca gırtlak kanseri, ağız boşluğu, yemek borusu, mide, kolon, pankreas, böbrek, mesane, meme ve rahim ağızı kanserlerinin oluşumunda da sigaranın etkin rolü bilinmektedir. İnsanlardaki bütün kanserlerin yaklaşık olarak üçte birinden sigara sorumlu tutulmaktadır. Her yıl 8 milyondan fazla insan sigara kullanımına bağlı nedenlerden ölmektedir. Pasif içicilik de sigara içen bireyde olduğu gibi olumsuz sağlık sonuçlarına da yol açarak yılda 1,2 milyon ölüme neden olmuştur. Dünya genelinde çocukların yüzde 40’ının pasif içiciliğe maruz kaldığı ve pasif içiciliğin çocuk ölümlerinin yüzde 28’inden sorumlu olduğu bildirilmiştir. Yani sigara içimi hem içen bireyi hem ailesini hem de çevresini sağlık açısından olumsuz etkilemektedir.”
Sigara hem sağlığa hem de cebe büyük darbe vuruyor
Maddi açıdan bakıldığında ise günde bir paket sigara içen bir kişi 1 yılda 5.500 TL’sini sigaraya harcamakta diyen Doç. Dr. Güzin Zeren Öztürk, sözlerine şöyle devam etti: “Bu da asgari ücret ile çalışan bir bireyin yılda yaklaşık 2 ay sigara içebilmek için çalıştığını göstermektedir. Sağlık giderleri açısından bakıldığında ise devletin sağlık harcamalarının yüzde 9’u tütün ürünlerine bağlı hastalıklar nedeniyle gerçekleşmektedir. Yani her yıl sigara tüketiminin neden olduğu hastalıkların tedavisinde harcanan para yaklaşık 11 milyar dolardır.”
Yeni yılda sigarayı bırak, sağlıklı bir hayata adımını at
2020 yılı COVID-19 pandemisi nedeniyle hepimiz için zor geçti ama bize sağlığın birçok şeyden daha önemli olduğunu hatırlattı diyen Doç. Dr. Güzin Zeren Öztürk, sözlerini şöyle sürdürdü: “2021 öncelikle hepimize sağlıklı günler getirsin. İnsanlar yeni yılı yeni başlangıçları için adım olarak görmekte ve bu dönemde maddi ve manevi pek çok konuda kendini motive edip plan yapmaktadır. Sigara içen bir bireyin, yeni ve sağlıklı bir hayata atılacak ilk adım olarak sigarayı bırakmaya karar vermesi çok yerinde olacaktır. Aslına bakılırsa sigara bırakmanın yaşı ve zamanı yoktur. Sigara içimi irade veya zayıflık kavramlarıyla ilişkisi olmayan bağımlılık kapsamında değerlendirilen ve tedavisi gereken bir durumdur. Asla geç ya da erken diye bir kavram kullanılamaz. Bu nedenle tedavi kişiseldir. Sigara içimini başlatan ve tetikleyen faktörlerin ayrıştırılması ve bu faktörlere müdahale edilmesi için bireyin ayrıntılı değerlendirilmesi gerekir. Bırakma sonrası tekrar içmeye başlama bir başarısızlık olarak değerlendirilmemeli, kaynaklanan neden tespit edilerek ortadan kaldırılması için çeşitli yöntemler aranmalıdır. Unutulmamalıdır ki içim süresi uzadıkça zarar fazlalaştığı bilindiği gibi; bırakılmanın başlamasıyla vücutta da iyileşme başlamaktadır. Bu nedenle sigara bırakmak için zaman kaybetmeden bilgi ve yardım almak esastır.”
Bırakamam deme, Alo 171’i arayarak sen de bırakabilirsin
Doç. Dr. Güzin Zeren Öztürk: “Günümüzde internetin sık kullanımı bilgiye ulaşmayı artırsa da doğru bilgiye ulaşmak esastır. Bu nedenle sigara bırakma konusunda bilgi almak isteyen bireyler için T.C. Sağlık Bakanlığımızın hizmete sunduğu Alo 171 sigara bırakma danışma hattı ve www.alo171.saglik.gov.tr/ web sitesi aktif. Sigara bırakma süreci hakkındaki tüm sorulara bu adreslerden cevap bulunabilir. Ayrıca ülkemizde birçok ilde en az bir tane Sigara Bırakma Polikliniği (SBP) bulunmaktadır. İstanbul Avrupa yakasında 22, Anadolu yakasında ise 15 SBP olmak üzere toplam 37 sigara bırakma polikliniği mevcuttur. Polikliniklere başvuran bireyler, hekimler tarafından değerlendirildikten sonra uygun tedavi ve önerilere yönlendirilmektedir. Kullanılacak tedaviye ilişkin sigara bırakma ilaçları yine bu polikliniklerden ücretsiz dağıtılmaktadır” dedi.
e-Haber Ajansı (e-ha)
