Köşe Yazıları

DÜNYADA AZ SAYIDA KALAN GAGAVUZLARA NE KADAR SAHİP ÇIKIYORUZ?

Türk dünyası içerisinde dik ve net duruşlarıyla ayrıcalıklı bir yere sahip olan topluluklardan başı Gagavuzlar çekmektedir. Rusya’da ve Balkanlar da yaşayan az sayıda ki Hıristiyan Türk toplumundan birisidir. İsimleri Hıristiyan, soyadları genellikle Türkçe’dir. Rusya’nın sürgün ve asimile politikalarına rağmen ana dilleri Türkçe’yi yaşatmak için büyük mücadele vermektedirler.
NEREDE YAŞARLAR?
Büyük bir kısmı Moldova toprakları içinde yer alan Gagavuz yeri özerk bölgesinde yaşarlar. Gagavuz bölgesinin Yüzölçümü 1.850 kilometrekaredir. Komrat, Çadır-Lunga, Vulkaneşti olmak üzere üç büyük kenti vardır. Nüfusu yaklaşık olarak 224 bin civarındadır. 29 köyü vardır. Nüfusun çoğu köylerde yaşar. Bu köylerinin kiminin nüfusu 9 bine kadar çıkar. Kentleşme oranı yüzde 40’tır. İdari merkez Komrat’tır. Gagavuz Özerk bölgesinin resmi dili Gagavuzca, Moldovaca ve Rusça’dır. Yönetim biçimi başkanlık sistemidir.
17 Aralık 2006 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Mihail Formuzal Cumhurbaşkanı olmuştur. Bugün güçlü bir kadın lider Irina Vlah tarafından temsil edilmektedirler. Türkiye ile ilişkileri ise artık efsaneleşen temsilcileri rahmetli Stefan Topal döneminde başlatılmıştır. Gagavuzlara Türk kimliğini ve ana dilleri Türkçe’yi korumalarını sağlayan ise Atatürk’ün de desteğiyle Gagavuz Ortodoks Kilisesi baş papazı Türk oğlu Türk olarak anılan rahmetli Mikail Çakır’dır.
Gagavuzlar, Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra 1990-1994 yılları arasında özerk bir cumhuriyet olmuşlar. Ne var ki bağımsızlıklarını koruyamamış, Moldova toprakları içinde “Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi” olarak adlandırılmıştır.
Karadeniz bölgesinde yaşayan Gagavuzlar, Osmanlı döneminde tapu tahrir defterlerinde Türk Hiristiyanlar olarak yer almıyorlar. Gayri Müslim- Rum-Bulgar ve Rus olarak adlandırdıklarına şahit oluyoruz. Gökoğuzlar’dan geldikleri ancak Cumhuriyetten sonra Atatürk’ün oluşturduğu Tarih Kurulu’nun özellikle de Hamdullah Suphi Tanrıöver’in çalışmaları neticesinde anlaşılıyor.
GEÇİM KAYNAKLARI NELERDİR?
Gagavuz Özerk Bölgesi’nin geçim kaynağı genelde tarıma dayanır. Bölgede şarap üretimi geniş yer tutar.

Etiketler
Daha Fazla Göster

Nurten Ertul

Gazeteci / Yazar

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

Başa dön tuşu
Kapalı