Gelişim dönemlerinde çocukların kendini kontrol etmesi her zaman mümkün olamayabiliyor. Özellikle 2 ve 3 yaş dönemlerinde çocuklar kırmayı, vurmayı öğrenmeye başladıkları için bu davranış normal karşılanabiliyorken ilerleyen dönemlerde de bu davranışın sürüyor olması çocuk için arkadaşlık kurma noktasında büyük oranda problemler oluşturmaktadır. Bu durumda ebeveynler ne yapacağı konusunda kaygıya düşüp bunu kontrol etmekte zorlanabiliyorlar.
Çocuklar tüm duygularını tüm çıplaklığı ile dışa vurmaktadırlar. Sevgi, üzüntü, korku ve öfke duygularını dışarıya yansıtmakta strateji yapmayan çocuk özellikle öfke duygusunu da zaman zaman dışarı vurma davranışı olarak gösteriyorlar. Öfke davranışını bu şekilde dışarı yansıtmak elbet her çocukta gözlemlenen bir şey olmamasıyla birlikte bu davranışın gözlemlendiği çocukların hayatındaki uyarıcılara ve dinamiklere bir bakmak gerekiyor. Özellikle çocuğun kardeşinin olması çocuğun dikkat çekme davranışı olarak da bu şekilde ebeveynlere ve akranlarına yansıyabiliyor. Bu durum ailede büyük sorunlara yol açabiliyor.
Çocuğumuzu Tanımlarken Yanında Kurulan Cümlelere Dikkat Etmek Gerekiyor!
Vuran çocuğun başkalarının yanında ve başkaları tarafından da ‘saldırgan’, ‘hırçın’ olarak anılması çocuklarda bu davranışın daha da artmasına yol açmaktadır.
Öncelikle çocuğunuzu ebeveyn olarak iyi bir şekilde gözlemlemeniz gerekiyor. Çocuğun yaşadığı ev ortamında bu şekilde bir davranış söz konusuysa rol model alması doğal karşılaşılabilir fakat bu durum kesinlikle önlem alınması gerekilen bir durumdur. Bu şekildeki bir davranışa maruz kalmıyorsa gösterdiği bu tepkinin öncesine ve sonrasına bakmak gerekiyor.
Çocuğunuza karşı sabırlı olunması olmazsa olmazlardandır. Bu davranış karşısında çocuğunuzu aşağılamak, küçük düşürmek veya ona bağırmak durumu karşılıklı inatlaşmaya götürecek ve davranışın artmasına sebebiyet verecektir.
Anne ve baba olarak çocuğunuzla bu konu hakkında sakince konuşmanız gerekiyor. Burada dikkat etmeniz gereken şey ise o davranışı gösterdiği an değil göstermediği ve sakin olduğu bir zaman dilimini seçmeniz. Bu sakinlikle çocuğunuza vurmanın doğru bir davranış olmadığını anlatmanız ve onu anlamaya çalışmanız faydalı olacaktır.
Çocuklar İsteklerini Bu Davranışları Göstererek Yaptırıyor Olabilir!
Çocukların bu davranışlarıyla uyumlanmakta ve mücadele etmekte zorlanan ebeveynler o an için çocuklarının istediğini gerçekleştirme eğilimine geçebiliyorlar. Bu konuda asla tolerans göstermemeniz gerekiyor. Eğer çocuk bu davranışıyla size istediği her şeyi ya da bazı şeyleri yaptırıyorsa bu davranış azalacağı yerde daha da artacaktır. O nedenle çocuğunuzun bu konuda sizi yönetmesine izin vermemeniz ve ebeveynler olarak ortak tutumda buluşmanız gerekmektedir.
Çocuklar enerjisini atmakta zorlandığı zamanlarda da gergin ve stresli olur. Bu nedenle çocuğunuzun telefon ve tabletle zaman geçirmesi yerine dışarıda enerjisini atmasına olanak sağlamanız faydalı olacaktır. Çocuğun rahatlaması için muhakkak enerjisini atmalarına ihtiyaç vardır. Anne ve baba bu konuda ne kadar ortak tutumda olursa, çocuğa bu anlamda sakin rol model sergilerlerse çocuğun bu davranışını düzeltmesi o kadar daha kolay olacaktır.
Uzm. Aile Danışmanı Serap Ağalar
