Köşe Yazıları

40 yıldır başta

Hazar Hakanlarının çok enteresan bir devlet yönetim anlayışı var. Hakan, devleti en fazla 40 yıl yönetebilir. Bu süreyi tamamladıktan sonra halkı tarafından öldürülme izni vardır. “40 yıldır başta” deyiminin kökeni sanırım buralardan günümüze kadar ulaştı. Halk ve saray İbranice, Hazarca dediğimiz Türk lehçesi sonraları da Arapça konuşuyordu. Devleti Hakan’ın yerine yöneten Bey-Sadrazam mutlaka musevi inancından olmak zorundaydı. Hakan gerekmedikçe Bey’in işine karışmadı. Beyin mal mülk edinmesi geleneğe aykırıydı.
Savaşı kaybeden ordu ya da general hakkında Hakan’ın ölüm emri verme izni vardı. Aynı zamanda askerlerin sahip olduğu mallar ile karısı, cariyeleriyle çocukları başkalarına dağıtılırdı. Bazı durumlarda Hakan savaş kaybeden komutanları affetme yetkisini kullanırdı. Ya da yönetimle ilgili sorunlar yaşandığında sorumlusunun kendisini öldürmesi mecburiyeti vardı. Bu kendini hata karşısında öldürme sorumluluğu Hakanlar için de geçerliydi.
Hazar Hakanları öldüğünde mezarları genellikle göl ya da deniz kenarına yapılırdı. Özel olarak yapılan mezarlarının yerini kimsenin bulmaması için sonra yapan ustalar da öldürülürdü. Bugün Hazar Hakanlarının mezarlarının nerede olduğu hâlâ tam olarak bilinmemektedir. (Türk inanışına göre hakanlarının akarsuya ölülerini bırakıyorlar. Ruhlarının geri gelmemesi için.)
Hakanların saraylarında ilginç adetleri vardır. Mutlaka saraylarının dışında değişik yerlerde daima 25 kadın bulundurulur.Bunların hepsi çevre ülkelerdeki hükümdarlar ile soylu ailelerin kızlarıdır. Bunlar, Hakanın eşi statüsündedir. Ayrıca Hakan’ın mutlaka odalık olarak 60 adet cariyesi bulunmak zorundadır. Hazar Devleti’nin pek çok mirasını yönetimleri altında yaşayan Ruslar almıştır. Gelin görün ki Rusların boyunduruğunda yaşayan Hazar Yahudi Türkleri sayıları çok az kalmasına rağmen bugün bile geleneklerini göreneklerinin pek çoğunu sürdürmekteler.

Etiketler
Daha Fazla Göster

Nurten Ertul

Gazeteci / Yazar

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

Başa dön tuşu
Kapalı